W listopadzie 2021 r. ogłoszono projekt Krajowego Programu Działań na rzecz Równego Traktowania. Członkowie Zarządu Stowarzyszenia, Jakub Chabik i Michał Gulczyński, zgłosili do niego swoje uwagi w ramach konsultacji publicznych.
Wystąpiliśmy do Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania o zestawienie wszystkich uwag, które nadesłano w procesie konsultacji. Dzielimy się tabelą otrzymaną w ostatnich dniach (po anonimizacji uwag złożonych przez inne osoby i stowarzyszenia).
Zdecydowana większość uwag dotyczyła spraw mężczyzn. Widać zatem, że właśnie męskiego punktu widzenia w takich programach często brakuje, ale też że mężczyźni są coraz bardziej świadomi polityk równościowych i coraz bardziej angażują się w ich zmianę.
Przede wszystkim uwzględniono nasze uwagi dotyczące nierówności płci w edukacji. W poprawionym i uchwalonym Programie pojawił się fragment o problemach chłopców i mężczyzn w edukacji:
„Działania nakierowane na chłopców oraz młodych mężczyzn
Należy zauważyć, że zagadnienia związane z mężczyznami, w tym w szczególności dotyczące problemów edukacyjnych chłopców, były w tradycyjnym dyskursie równościowym raczej marginalizowane. Wynikało to najprawdopodobniej z założenia, że skoro kobiety były historycznie płcią słabszą w społeczeństwie, to działania antydyskryminacyjne powinny skupiać się głównie na nich. Obecnie mocno zarysowuje się potrzeba spojrzenia również na sytuację mężczyzn, którzy także bywają ofiarami nierównego traktowania (co nie spotykało się dotąd z większym zainteresowaniem polityk równościowych). W związku z tym Krajowy Program przewiduje działania nakierowane na zbadanie zjawiska różnic w podejmowaniu decyzji i wysiłków edukacyjnych w zależności od płci, co pozwoli wyciągnąć wnioski na temat przyczyn tego zjawiska oraz opracować ewentualne działania na rzecz zwiększania równości szans. W związku z tym przewiduje się także wdrożenie – tak jak w stosunku do kobiet – programu dotyczącego wzmocnienia potencjału i pozycji społecznej chłopców i młodych mężczyzn w zakresie, w jakim radzą sobie oni gorzej od kobiet czy dziewczynek.”
Zatem udział w konsultacjach ma sens! Jesteśmy oczywiście chętni do współpracy przy zapowiedzianych badaniach i opracowaniu programu wsparcia chłopców i mężczyzn.
Wielu innych uwag jednak nie uwzględniono. Niektórych ze względu na zbyt ogólny charakter lub zbyt konkretne rekomendacje legislacyjne, a innych, powołując się na obszar kompetencji innych ministerstw lub istniejące rozwiązania prawne. Z tą drugą grupą uzasadnień można się spierać – przecież właśnie o niewystarczająco satysfakcjonujące funkcjonowanie prawa i instytucji oraz „mainstreaming” płci do wszystkich innych dziedzin chodzi w politykach równościowych. Dlaczego słabsze wyniki chłopców w czytaniu albo rzadki udział mężczyzn w wymianach studenckich z programu Erasmus+ „wykraczają poza zakres merytoryczny programu”, podczas gdy Program proponuje wspieranie dziewcząt w informatyce?
Odrzucone uwagi przekazano jednak do właściwych ministerstw. Należały do nich między innymi:
– usunięcie dyskryminacji mężczyzn w systemie penitencjarnym
– zniesienie dyskryminacji w systemie emerytalnym
– działania na rzecz zlikwidowania nierówności w dostępie mężczyzn do ochrony zdrowia
– alienacji rodzicielskiej
– niedoceniania roli ojca, również w Konstytucji.
