Dnia 26 kwietnia bieżącego roku udałam się na już drugi Kongres Mężczyzn, który tym razem miał miejsce w warszawskim Pałacu Staszica.
Kongres został otwarty przez Prezesa Stowarzyszenia na Rzecz Chłopców i Mężczyzn Jakuba Chabika, który podzielił się z uczestnikami budującymi wiadomościami o wynikach dotychczasowej działalności naszej organizacji. Tegoroczny kongres odbywał się pod hasłem „Dajmy mężczyznom podmiotowość”.
Jak sam podkreślił, jest to grupa pełna energii i empatii, działająca aktywnie na rzecz równości.
W ostatnim roku udało się pomóc osobom w kryzysie bezdomności oraz działać na rzecz promocji profilaktyki męskich chorób. Ponadto, udało się przeciwdziałać prawnemu wykluczeniu mężczyzn, które to miało miejsce m.in. w Bydgoszczy i Toruniu.
Mężczyźni zmagają się z dyskryminacją i wykluczeniem w wielu obszarach. Jest to nierówny wiek emerytalny (należy podkreślić, że Polska jest ostatnim krajem Unii Europejskiej, która nie wyrównała wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn), urągające ludzkiej godności warunki sanitarne w więzieniach, krzywdzące normy BHP, a także bardzo częste wypadki w pracy (w tym śmiertelne), bezdomność, uzależnienia od szkodliwych substancji i znacznie krótsze życie.
Panel I: Mężczyźni i uzależnienia
dr hab. Paweł Atroszko, prof. UG
adw. Krzysztof Nowiński
Robert Rutkowski
Janusz Strzelecki
Moderator: Dariusz Kecler
Prelegenci podzielili się z uczestnikami swoją wiedzą i doświadczeniem pracy z pacjentami. Dali także do zrozumienia, iż w samym naukowym środowisku istnieje spór o definicję uzależnienia oraz szkodliwość uzależnień od poszczególnych czynności i substancji. Prof. Paweł Atroszko zwracał uwagę na uzależnienie od pracy. Szczególnie przejmujące było poruszenie tematu tzw. „syndromu Wokulskiego” – iluzji, której wielu mężczyzn ulega. Polega ona na tym, iż człowiek wierzy jakoby wieloletnie poświęcanie się pracy kosztem własnego zdrowia psychicznego i fizycznego miało zaowocować dostatnim i spokojnym życiem w przyszłości.
Według ekspertów 110 osób dziennie umrze w Polsce w wyniku zażywania alkoholu.
Terapeuta Robert Rutkowski podzielił się informacją, iż w świetle współczesnych badań naukowych nie ma bezpiecznej dawki alkoholu, a terapeuta uzależnień Janusz Strzelecki dodał, iż alkohol jest powszechnie dostępnym i legalnym narkotykiem. Podane w panelu informacje są szczególnie cenne dla mężczyzn, którzy pragną zadbać o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne.
Panel II: Męska twarz wykluczenia
Ryszard Jabłoński
Jan Wasilewicz
Mikołaj Rykowski
dr hab. Ryszard Szarfenberg, prof. UW
Moderator: dr Michał Gulczyński
Zapatrzeni w garstkę mężczyzn, którzy zajmują najwyższe stanowiska w polityce i biznesie, często zapominamy, że dla ogromnej liczby mężczyzn życie wiąże się w wykluczeniem społecznym i brakiem własnego domu. Ponadto, rozpacz i totalna samotność skłania cierpiących mężczyzn do odebrania sobie życia. Specjaliści II panelu zwrócili uwagę na to, że w Polsce 80% osób w kryzysie bezdomności to mężczyźni. Bezdomność jest często wynikiem konfliktów rodzinnych, uzależnień i zaburzeń psychicznych. Według raportu Instytutu Pokolenia młodzi mężczyźni są obecnie najbardziej samotną grupą społeczną. Brutalna prawda jest taka, iż dzisiaj życie odbierze sobie 15 osób, z czego 12 z nich to mężczyźni. Do tej dramatycznej decyzji skłoni ich poczucie, iż nie są dla nikogo ważni. Ważnym czynnikiem jest też brak poczucia sprawczości, którego potrzebuje każdy człowiek w swoim życiu.
Szczególnie przejmujące były słowa Jana Wasilewicza, który stwierdził:
„Bezdomność nie jest wyborem. Człowiek bezdomny najczęściej nie może się wziąć w garść, gdyż doświadczenia zaniedbań i przemocy pozbawiły go tej garści.”
W panelu oprócz organizacji pomocowych wzięli także udział przedstawiciele świata nauki – prof. Ryszard Szarfenberg oraz Ryszard Jabłoński, suicydolog.
Panel III: Mężczyźni w związkach
dr hab. Michał A. Michalski, prof. UAM
prof. dr hab. Zbigniew Izdebski
Kasia Kordylewska
Moderator: Maciej Chudkiewicz
Prof. Zbigniew Izdebski stwierdził, że nikomu w dzisiejszym świecie nie jest łatwo, gdyż żyjemy w świecie bezprecedensowych przemian społecznych, za którymi zdecydowana większość ludzi nie nadąża. Kasia Kordylewska zwróciła uwagę na cierpienie, którego doświadczają mężczyźni podczas rozwodu. Często boją się, że zostaną oni odcięci od opieki nad swoimi dziećmi. Rozwód często jest zmianą, która wywraca życie do góry nogami i powoduje strach przed dalszym życiem. Poruszony został także temat spadku testosteronu w organizmach współczesnych mężczyzn. Chociaż jest on faktem, to jednak często mamy do czynienia z chaosem informacyjnym i tanią sensacją nad rzetelną wiedzą o poziomie testosteronu i możliwością jego uzupełniania.
Panel IV: Męskie organizacje
Marcin Janiszewski (Forum Mężczyzn)
Artur Józefiak (Tato.net)
Maciej Marczak (Consious Man)
Michał Pyziak (Męska Ścieżka)
Marcin Bednarski (Związek Harcerstwa Polskiego)
Moderator: Jakub Belina-Brzozowski
Prelegenci dzielili się swoimi doświadczeniami przebywania z mężczyznami, a także uwagami na temat męskich problemów. Zwrócono uwagę na temat samobadania jąder, o którym brakowało edukacji w szkole i profilaktyki chorób męskich. Moderator panelu Jakub Belina-Brzozowski jest działaczem Polskiej Akcji Humanitarnej. Opisał zjawisko luki empatii, która sprawia, że
…ludzie są wrażliwi na cierpienie kobiet i dzieci, jednakże brak jest tej wrażliwości wobec cierpienia mężczyzn.
Przytoczony został temat „miłego mężczyzny”, czyli człowieka który stara się być miłym dla każdego i przyjemnym dla otoczenia, kosztem własnej indywidualności i autentyczności.
Na zakończenie panelu jeden z widzów zadał pytanie, które skłania do refleksji i przemyśleń: „Jak nauczyć córkę szacunku do mężczyzn”? Skoro na stronie organizacji jest „Jak nauczyć syna szacunku do kobiet, to drugie pytanie wydaje się być równie na miejscu.
II Kongres Mężczyzn był dla mnie bezcennym doświadczeniem oraz lekcją życzliwości i otwartości na drugiego człowieka. Już nie mogę się doczekać kolejnego, który odbędzie się w przyszłym roku.